Keutelen en de pottenbakkers

Dag 30 De rituelen voor het vertrek van een camping. Je weet, wat je hier hebt, maar niet wat je op de volgende camping aantreft. De watervoorraad aanvullen. Het chemisch toilet legen; weer klaar voor gebruik. De vuilwatertank van onze camper legen, maar de put op de camping zit tot aan de nok vol! Buitengewoon vies, want de drollen drijven erin rond! Snel die deksel erop! Wat een geluk, dat wij hier niet stonden geparkeerd de afgelopen twee dagen! Wat heb je toch ontzettend vieze mensen, die hun spul niet op de juiste wijze regelen… Wat denk je van die man, die het chemisch toilet op de geëigende plaats leegstort, in de gootsteen van de afwas deze container met water vult en hier wil omspoelen. Hij wordt net nog in zijn kladden gegrepen door een ander, die hem vertelt, dat er een kraan zit bij de stortplaats… Niet gezien….Even later staat een vrouw haar vaatje te wassen, waar hij zijn chemisch toilet heeft gevuld met water….Jakkie bah!!! De campingwinkel heeft genoeg te bieden: vers brood, gecondenseerde halfvolle melk en aanvulling van onze drinkwatervoorraad. Voor wij Essaouira verlaten tanken wij en zoeken wij een pinautomaat op voor cash. Tot nu toe hebben wij nog geen enkele keer diesel met onze pinpas of creditcard kunnen betalen, terwijl er een behoorlijke slok in kan, wat heel wat Dirhams vergt. Zo vlieg je door je contanten! Hierna verlaten wij het idyllische witte stadje, waar kleuren en bouwwerken de herinnering aan de Portugese overheersing levendig houden. De kustweg naar het noorden biedt prachtig uitzicht op zee en de kuststreek, die ons doet denken aan de vruchtbare geestgronden in Nederland. Hier geen bloembollen, maar wel allerlei gewassen, zoals aardappelen, mais, uien, peen, graan en nog vele andere gewassen en vee. Kennelijk ook schralere gronden aanwezig met weinig bebouwing, waar noch mens noch dier regelmatig zichtbaar is. In een bocht komt een dromedaris vanaf het strand het pad op naar de kustweg met aan weerszijden manden gevuld met schelpen, die langs de weg worden geleegd voor de handel. De eerste zijweg richting strand volgen wij, rijdend tussen het ondergelopen land door. Een pittoresk strandje met vissers met hun hengels staand en zittend op de zwarte rotsen, vissersboten op het strand wachtend op de volgende reis, voetballende jongens op een getekend voetbalveld op het natte zand en voorzieningen om je om te kleden. Het is een schilderachtig plekje, waar wij koffie drinken en weer vertrekken vanwege het opkomend tij. Stel je voor, dat het weggetje onder water komt te staan….Wanneer wij wederom een zijweggetje aan onze linkerzijde zien, nemen wij ook deze afslag. Wat een rampenplan! Enorme kuilen in de gravelweg met overhangende bomen! Slingerdeslang rondom kuilen en overhangende takken, waggelend als een eend, lettend op je uitzwaai dat je niets raakt…bereiken wij het winkeltje en een soort dorpsplein met spelende kinderen, die ons beduiden, dat wij niet hoeven te keren, want daar is het strand en kan je lekker zwemmen. Brr, ons te koud! Wie weet of je daar kan keren… Dit gaan wij niet uitproberen. Wij kiezen de veilige kant en keren weer om. Tot Carla’s opluchting zonder misère terug op het uitgangspunt. Jan vindt het een uitdaging en kijkt er anders tegen aan: een voorproefje op China… Je ziet het, de camper kan deze barre omstandigheden aan! In Souira biedt zich een fatsoenlijke afslag aan. Lunchtijd! Bij de boulevard een keurig gratis parkeerterrein, waar zelfs onze camper met gemak kan staan. Carla loopt naar de zee om een plaatje te schieten en ziet tot haar vreugde een tafereel wat haar boeit. Jan gehaald en samen gekeken naar het schouwspel op zee en het strand. Vissersbootjes komen in grote getale vanwege het tij naar het strand gevaren. Laden de vis uit, wat in bakken naar een paard en wagen wordt gedragen, die in allerijl komt aangesneld naar de naderende boot. Buitenboordmotor en roeispanen worden na de vis van boord gehaald, iedereen stapt uit. Een tractor is ondertussen genaderd en gekeerd. De paard en wagen rijdt weg, de tractor rijdt achteruit het zeewater in, neemt de boot op sleeptouw en trekt de boot het strand op. Dit alles verloopt razendsnel, zo snel, dat soms nog niet iedereen uit de boot is geklommen, de tractor gaat trekken en de visser omrolt in zijn eigen boot zijn evenwicht verliezend door de ruk van de tractor. Een vermakelijk gezicht om dit alles gade te slaan, terwijl de ene vissersboot na de andere de beschermende kom binnenvaart, waar zij het strand op worden getrokken. Wij hebben een buitengewoon mooi zicht op het geheel vanaf de boulevard en genieten van het schouwspel. Terug voor de lunch om op een bankje op het plein in het zonnetje te genieten van alles waar een mens vreugd aan kan beleven. Zelfs aan al het opgewaaide zand op de boulevard, waar zowel het voetpad als de rijweg bedolven liggen onder het zand. Kan je nagaan hoeveel wind hier kan zijn…..Hoe rustig het nu is… Wij moeten kilometers maken, willen wij nog wat zien op de plaats van bestemming. Niet ver voor vandaag <<130km>>, maar wij hebben gekeuteld en genoten van wat er op onze weg is gekomen. Wanneer wij Safi naderen, zien wij de fosfaatfabriek met zijn rookpluimen al van verre aan de horizon opdoemen! Zonde voor een oud stadje. Wellicht goed voor de economie. Wij worden langs het fabrieksterrein geleid, waar heel veel Marokkaanse vlaggen wapperen. Grote dikke drempels halen hier evenals in de centra van de steden de vaart uit het verkeer, omdat je met recht wordt gelanceerd als je onvoldoende snelheid vermindert. Door de hele stad vlaggenmasten met de rode Marokkaanse vlag met de Marokkaanse ster. Wij volgen de richting en < PLAGE> , rijden langs de sardines verwerkende vissershaven met de visconservenfabrieken naar de Colline des Potiers, waar wij zouden kunnen parkeren… Klopt dit of klopt dit niet? Alles is opengebroken… Toch mag je hier je camper zetten of je auto. Een bewaker dient zich aan en wijst ons waar te parkeren, vraagt ons parkeergeld en geeft ons een parkeerticket. Het zal wel goed zijn, denken wij dan. Wij staan langs het roestige hekwerk van de haven, waar om de 4-6 m een jongen driftig het hek aan het verven is met blauwe verf. Korte termijnwerk: er wordt noch geschuurd, noch grondverf gebruikt en slechts 1 keer gelakt, kijkend naar alles om zich heen! Het lijkt wel een tijdelijk bijbaantje voor scholieren! Wanneer wij oversteken naar het trottoir en de heuvelweg volgen waar de pottenbakkers zich moeten bevinden, komt er een Marokkaan naast ons lopen, die vertelt, dat zijn zus in Breda woont. En natuurlijk vraagt hij ons mee te lopen, want hij wilt ons iets laten zien van zijn familie. Hij neemt ons mee de helling op, laat de klei zien als grondstof, in bad voor verwerking, troont ons mee naar een man, die net alles heeft opgeruimd en na praten als Brugman van onze gids, zwicht, zijn pas gedraaide tajines verkast, zijn werkbroek aantrekt en zich in een gat laat zakken. Daar zit hij tot aan zijn middel onder de grond, terwijl onder de grond een schopschijf staat opgesteld, waarop hij van alles op de draaischijf met zijn handen vormt : een tajine, een asbak, een kandelaar en een vaas. Geroutineerd en vlekkeloos op elkaar passend, op het gevoel. Hij kan het zelfs met gesloten ogen! En demonstreert dit! Volgens traditie werken de pottenbakkers in Zafi al heel lang op deze manier… Als Carla hem een muntstuk geeft voor zijn presentatie glimt hij, klimt hij uit zijn gat na al zijn zojuist geproduceerde producten bij elkaar te pakken en tot een bonk klei te boetseren om een andermaal opnieuw te verwerken. Hierna neemt de gids ons mee naar een ruimte, waar producten staan te drogen en neemt hij ons mee naar een ouderwetse houtoven en een moderne gasoven, vanwaar je een mooi uitzicht hebt over de stad. Met de hand beschilderd aardewerk, gereed staand om gebakken te worden. Aardewerk gereed voor de verkoop : Berber motieven en Arabische motieven verwerkt als duidelijk onderscheid in decoreren. Wij worden meegetroond naar de verkoopruimtes, waar wij gepusht worden uit te zoeken, wat wij willen aanschaffen. In feite hebben wij niets nodig. Onze kinderen zijn hier werkelijk niet in geïnteresseerd. Zij prefereren porselein boven dit ruwe aardewerk. Uiteindelijk vertrekken wij: een Tajine en zes soepkommen rijker. De gids neemt ons nog mee naar een man, die in de Trotter wordt genoemd en de Trotter over Marokko in allerlei talen heeft liggen, ons trots toont en laat lezen, hoe hij en zijn vondst in het Nederlandse exemplaar worden beschreven: een snoeppotje wat in de haast dicht gedaan door een ondeugd het stiekem snoepen verlinkt. Een grappig idee! We honoreren de man door een potje aan te schaffen. Dan is het wel weer genoeg voor vandaag! Wij nemen afscheid van de gids, die zijn fooi graag in ontvangst neemt, keren terug naar de camper en zoeken de camping op, die niet ver van de parkeerplaats is verwijderd. Boven op de heuvel ligt de camping gesitueerd met een fraai uitzicht op Zafi en de Atlantische Oceaan. Wij arriveren als laatste na een heerlijk ontspannen dag. Pauwen sjouwen tussen de campers rond, pronkend met hun veren. Weer eens wat anders dan anders… Lekker koel ’s avonds. Het slaapt heerlijk!